ΝΟΜΟΣ-ΑΝΑΣΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ, ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΕΣ

Η αναθέρμανση της οικονομίας ως στόχος για την υπέρβαση της οικονομικής κρίσης επιβάλλει μέτρα που θα ενισχύσουν τη ρευστότητα στην αγορά. Στην επίτευξη του στόχου αυτού συνεισφέρει ο νόμος 3816/2010 (ΦΕΚ 6/Α/26.1.2010) για τη ρύθμιση οφειλών επιχειρήσεων, επαγγελματιών και αγροτών προς τα πιστωτικά ιδρύματα, ο οποίος θέτει στο επίκεντρο των ρυθμίσεών του τη στήριξη των επιχειρήσεων, επαγγελματιών και αγροτών, τη διατήρηση της πιστοληπτικής τους ικανότητας και την ενίσχυση της ενεργούς συμμετοχής τους στην οικονομική ζωή. Ο νόμος 3816/2010 δίνει τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις, επαγγελματίες και αγρότες που έχουν περιέλθει σε δυσχερή οικονομική θέση μέσα από τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους προς τα πιστωτικά ιδρύματα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, με την αναστολή ή μετάθεση της εκπλήρωσης δανειακών τους υποχρεώσεων να «ανασάνουν», να καλύψουν τις άμεσες ανάγκες τους, να διατηρήσουν τη βιωσιμότητά τους και να προάγουν την επιχειρηματική τους δράση.
ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΟΦΕΙΛΕΣ

Ο νέος νόμος ρυθμίζει καταρχήν τις οφειλές επιχειρήσεων, επαγγελματιών και αγροτών προς τα πιστωτικά ιδρύματα που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την 1.1.2005.


Ειδικότερα:

* α) Σε ρύθμιση υπάγεται το σύνολο της ληξιπρόθεσμης οφειλής από κάθε σύμβαση δανείου ή πίστωσης εφόσον το σύνολο της ληξιπρόθεσμης οφειλής από την κάθε σύμβαση δεν υπερβαίνει το ποσόν των 1.500.000 ευρώ.

* β) Η ρύθμιση γίνεται με επιτόκιο ενήμερης οφειλής και κατ’ ελάχιστον σε επτά έτη. Τα δύο πρώτα έτη ο δανειολήπτης καταβάλει μόνο τόκους και μετά τις τοκοχρεολυτικές δόσεις.

* γ) Αν πρόκειται για ληξιπρόθεσμες οφειλές μετά την 30.7.2007, ο δανειολήπτης δεν υποχρεούται να προκαταβάλει για τη ρύθμιση κανένα ποσόν. Αν πρόκειται, ωστόσο, για ληξιπρόθεσμες οφειλές της περιόδου 1.1.2005 έως 30.6.2007, υποχρεούται να καταβάλει το 10% της οφειλής, δίχως να υπολογίζονται τόκοι ανατοκισμού και υπερημερίας.

* δ) Για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές μετά την 30.7.2007 διαγράφονται με τη ρύθμιση οι τόκοι ανατοκισμού και υπερημερίας. Για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές της περιόδου 1.1.2005 έως 30.6.2007 διαγράφονται οι τόκοι ανατοκισμού και υπερημερίας, εφόσον εξοφληθεί το ήμισυ της οφειλής.

* ε) Σε ρύθμιση υπάγονται και ληξιπρόθεσμες οφειλές από συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης που δεν έχουν καταγγελθεί. Δεν υπάγονται αντιθέτως επιδοτούμενα ή εγγυημένα δάνεια.

ΕΝΗΜΕΡΕΣ ΟΦΕΙΛΕΣ

Οι διατάξεις για τις ενήμερες οφειλές στοχεύουν κατ’ εξοχήν στην προστασία των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των αγροτών, που πραγματικά δυσκολεύονται στην ομαλή αποπληρωμή των υποχρεώσεών τους και οι οποίοι κατ’ εξοχήν στερούνται διαπραγματευτικής δύναμης απέναντι στα πιστωτικά ιδρύματα. Με τούτο ως γνώμονα, καθορίζονται οι προϋποθέσεις που θα πρέπει να συντρέχουν για να μπορούν οι δανειολήπτες να υπαχθούν στη ρύθμιση.


Α. Οι διατάξεις για τις ενήμερες οφειλές αφορούν τα επιχειρηματικά ή αγροτικά δάνεια. Δυνατότητα αξιοποίησης των διατάξεων για τις ενήμερες οφειλές έχουν :

* α) οι επιχειρήσεις και επαγγελματίες με βιβλία τρίτης κατηγορίας και οι αγροτικοί συνεταιρισμοί, οι οποίοι στην τελευταία ετήσια χρήση μέχρι τον Ιούνιο του 2009 είχαν ετήσιο κύκλο εργασιών μικρότερο των 2.500.000 ευρώ και ζημία στην ίδια χρήση. Προϋπόθεση το ανεξόφλητο κεφάλαιο του δανείου να μην υπερβαίνει το ποσόν των 350.000 ευρώ.

* β) επιχειρήσεις με ακαθάριστα έσοδα μικρότερα των 150.000 ευρώ, κατ’ επάγγελμα αγρότες και επιχειρήσεις που έχουν από πυρκαγιές ή φυσικές καταστροφές. Προϋπόθεση το ανεξόφλητο κεφάλαιο του δανείου να μην υπερβαίνει το ποσόν των 200.000 ευρώ.

Β. Οι παραπάνω δανειολήπτες έχουν μία από τις ακόλουθες δυνατότητες:

* α) περίοδος χάριτος ενός έτους, χωρίς καταβολή τόκων και κεφαλαίου, με αντίστοιχη παράταση της συμβατικής διάρκειας του δανείου, εφόσον η σύμβαση δεν έχει υπερβεί το ένα τρίτο της διάρκειάς της.

* β) αναστολή επί διετία της χρεολυτικής αποπληρωμής του άληκτου κεφαλαίου με αντίστοιχη παράταση της συμβατικής διάρκειας του δανείου και καταβολή των τόκων στη διάρκεια της αναστολής, και

* γ) παράταση της συμβατικής διάρκειας του δανείου κατά τρία έτη.

Γ. Οι επιχειρήσεις και επαγγελματίες των πυρόπληκτων περιοχών από τις πυρκαγιές του 2007 έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν για τα δάνεια που τους είχαν χορηγηθεί να ζητήσουν την αναστολή επί διετία και αναδρομικά από 1.1.2010 της αποπληρωμής του άληκτου κεφαλαίου. Κατά τη διετία αυτή καταβάλουν οι ίδιοι μόνο τους τόκους.


Δ. Ο νόμος λαμβάνει ιδιαίτερη μέριμνα για την προστασία εκείνων που ενδέχεται να εκτεθούν σε αδικαιολόγητες πιέσεις το προσεχές διάστημα από το κλείσιμο ή τη συρρίκνωση των πιστωτικών τους ορίων στα λεγόμενα κεφάλαια κίνησης. Σε περίπτωση που αυτό συμβεί μέχρι τον Ιούνιο 2011, η επιστροφή του ποσού ρυθμίζεται σε πέντε έτη. Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι επιχειρήσεις απαλλάσσονται από την ασφυκτική πίεση ανταπόκρισης του βραχυπρόθεσμου δανεισμού.

ΦΡΑΓΜΟΥΣ ΣΤΟΝ ΤΕΙΡΕΣΙΑ

Τέλος, ο νόμος 3816/10 θέτει σημαντικούς περιορισμούς στην επεξεργασία δυσμενών οικονομικών δεδομένων από την ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε. και σε αδικαιολόγητους και μακρόχρονους αποκλεισμούς οφειλετών από την οικονομική ζωή.

* Προβλέπει το μέτρο της γενικευμένης «αμνηστίας», της διαγραφής δηλαδή των δυσμενών δεδομένων για όσους έχουν τακτοποιήσει ή θα τακτοποιήσουν εντός τριών μηνών από τη δημοσίευση του νόμου τις οφειλές τους.
* Μειώνει κατά ένα έτος τα όρια εγγραφής στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ.
* Επιταγές και συναλλαγματικές που εξοφλούνται σε τριάντα ημέρες από τη σφράγισή τους ή τη λήξη τους, ανεξόφλητες οφειλές μέχρι 1.000 ευρώ όπως και πρόσφατα εξοφλημένες μέχρι 3.000 ευρώ δεν εμφανίζονται στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ.
* Υποχρεώνει τις τράπεζες να ενημερώνουν χωρίς αμοιβή ή καθυστέρηση τον ΤΕΙΡΕΣΙΑ για την εξόφληση των οφειλών.
* Προβλέπει την υπό προϋποθέσεις τη μη εμφάνιση στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ οφειλών που δικαιολογημένα αμφισβητούνται.
* Τη δυνατότητα χορήγησης μπλοκ επιταγών σε όσους έχουν στερηθεί διοικητικά τη δυνατότητα, εφόσον υφίσταται εγγύηση.