FUNDS:Tι πρέπει να γνωρίζουν οι δανειολήπτες

Tης Λίλας Κοζυράκη, ιδρυτικού μέλους της Ευνομίας και επικεφαλής του Παρατηρητηρίου καταστρατήγησης δικαιωμάτων δανειοληπτών 
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΕΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ & ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ
            Με τις διατάξεις των άρθρων 1-5 του Πρώτου Κεφαλαίου του Ν. 4354/2015 ΦΕΚ Α’176 , εισήχθησαν στην ελληνική έννομη τάξη ως καθολικοί διάδοχοι των Τραπεζικών ιδρυμάτων στα πάσης φύσεως χορηγηθέντα δάνεια και πιστώσεις, κατά κύριο λόγο ευρισκόμενα σε μακροχρόνια καθυστέρηση, αφενός οι Εταιρείες Απόκτησης απαιτήσεων από δάνεια & πιστώσεις (δηλαδή τα εξωχώρια FUNDS) κι αφετέρου οι εγχώριες Εταιρείες Διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια & πιστώσεις (συνήθως θυγατρικές των Τραπεζών). Οι τελευταίες αυτές αδειοδοτούνται και εποπτεύονται από την ΤτΕ σύμφωνα με την προβλεπόμενη στο νόμο διαδικασία, και υπεισέρχονται πλήρως στα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις των εκχωρητριών Τραπεζών έναντι ιδιωτών & Δημοσίου, ενώ οι μεταβιβαζόμενες απαιτήσεις από δάνεια & πιστώσεις εξακολουθούν να λογίζονται τραπεζικές και μετά την πώλησή τους.
            Τέσσερις είναι οι αναγκαίες προϋποθέσεις για την νομιμότητα και το κύρος της πώλησης (513 επ. ΑΚ) και της μεταβίβασης (455επ. ΑΚ) των τραπεζικών απαιτήσεων, ως εξής:

1. Η μεταβίβαση των τραπεζικών απαιτήσεων γίνεται μόνο από επαχθή αιτία δηλαδή λόγω πώλησης με έγγραφο συστατικό τύπο και αντικείμενό της μπορούν να είναι είτε μεμονωμένες απαιτήσεις είτε ομάδες απαιτήσεων (κατά ρητή απόκλιση από την αναγκαστικού δικαίου διάταξη του άρθρου 479 ΑΚ). Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να συμμεταβιβάζονται με τα καθυστερούμενα/μη εξυπηρετούμενα, και ενήμερα δάνεια & πιστώσεις του ιδίου οφειλέτη. Εξάλλου, μπορούν να μεταβιβάζονται και όλα τα συνδεόμενα με την κύρια απαίτηση δικαιώματα ακόμη κι αν δεν είναι τα παρεπόμενά της, πχ. εγκύρως μεταβιβάζονται οι εμπράγματες ασφάλειες επί ακινήτων & κινητών.
2. Η υπογραφή συμφωνίας ανάθεσης διαχείρισης των τραπεζικών απαιτήσεων (υποκείμενης σε έγγραφο συστατικό τύπο & διατυπώσεις δημοσιότητας) πριν την πώλησή τους. Αυτό σημαίνει ότι η πώληση είναι ισχυρή μόνο εφόσον έχει υπογραφεί η συμφωνία ανάθεσης διαχείρισης μεταξύ του ξένου Fund (ΕΑΑΔΠ) & της ημεδαπής διαχειρίστριας (ΕΔΑΔΠ), αδειοδοτούμενης και εποπτευόμενης από την ΤτΕ. Η εν λόγω sine qua non προϋπόθεση πρέπει να πληρούται και σε καθε περαιτέρω μεταβίβαση της τραπεζικής απαίτησης. Τη συγκεκριμένη προϋπόθεση έχει παραβιάσει η Τράπεζα Πειραιώς, η οποία υπέγραψε με την αποκτώσα εξωχώρια “Piraeus SNF DAC” τη σύμβαση πώλησης των τιτλοποιημένων και μεταβιβαζομένων απαιτήσεών της στις 12/9/2019 που καταχωρήθηκε στο δημόσιο βιβλίο του Ενεχυροφυλακείου Αθηνών στις 16/9/2019, χωρίς όμως μέχρι τότε να έχει αδειοδοτηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος η διαχειρίστρια των μεταβιβαζομένων απαιτήσεων εταιρεία με την επωνυμία “Alternative Financial Solutions ΜΑΕΔΑΔΠ”, πολλώ δε μάλλον να έχει υπογραφεί η εκ του νόμου απαιτούμενη σύμβαση διαχείρισης μεταξύ αυτής και της “Piraeus SNF DAC”.
3. H διπλή δημοσιότητα της διαδικασίας, πρώτον με την αναγγελία της εκχωρούμενης απαίτησης στον δανειολήπτη (συνήθως επιτυγχάνεται με ομαδικές ταχυδρομικές επιστολές) και δεύτερον με καταχώρηση των συμβάσεων πώλησης και διαχείρισης στα οικεία βιβλία του Ενεχυροφυλακείου Αθηνών.
4. Τέλος, οπωσδήποτε εντός 12μήνου πριν την προσφορά για πώληση των τραπεζικών απαιτήσεων να έχει προσκληθεί εξωδίκως για διακανονισμό των οφειλών του ο δανειολήπτης, εφόσον είναι καταναλωτής με τη στενή έννοια του κωδικοποιημένου ν. 2251/94, άρθ. 1α. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αποκλείονται της εξώδικης πρόσκλησης για ρύθμιση, έμποροι και επιχειρηματίες, καθώς και οι κριθέντες ως μη συνεργάσιμοι δανειολήπτες της διάταξης του άρθρου 1 παρ. 2 ν. 4224/2013 (Κώδικας Τραπεζικής Δεοντολογίας).