Τα μέτρα στήριξης και ο νέος πτωχευτικός

Τ Η πανδημία, το πρόγραμμα τιτλοποίησης κόκκινων δανείων Ηρακλής και ο νέος πτωχευτικός άλλαξαν τα δεδομένα. Κατ’ αρχήν, η πλήρης αναστολή πλειστηριασμών και κάθε ενδιάμεσης διαδικασίας, από τις αρχές του 2020 μέχρι την έναρξη του νέου πτωχευτικού την 1η Ιουνίου, επέφερε χρονική μετάθεση τουλάχιστον κατά 9 με 12 μήνες. Στη συνέχεια, ο νέος πτωχευτικός νόμος, αλλά και τα μέτρα προστασίας κατά την διάρκεια της πανδημίας δημιούργησαν ένα πιο ευνοϊκό περιβάλλον για ρυθμίσεις που συμφέρουν τράπεζες, εταιρείες διαχείρισης και δανειολήπτες. Επίσης, ο νέος πτωχευτικός προβλέπει συγκεκριμένα βήματα και διάρκειες για την κάθε διαδικασία, δίνοντας προτεραιότητα στη ρύθμιση του χρέους. Αν αυτό δεν καταστεί εφικτό, τότε η πτώχευση και η 2η ευκαιρία για τα ευάλωτα νοικοκυριά συνοδεύεται από επιπλέον δίχτυ προστασίας που είναι ο Οργανισμός Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, του οποίου η λειτουργία αναμένεται σε ένα έτος. Ο Οργανισμός αυτός θα αποκτά την πρώτη κατοικία ευάλωτου νοικοκυριού που απέτυχε τη ρύθμιση στον εξωδικαστικό μηχανισμό και στη συνέχεια θα του την ενοικιάζει για 12 χρόνια, ενώ προβλέπεται και λήψη στεγαστικού επιδόματος. Εφόσον δεν πληρωθούν τρία ενοίκια, τότε μπορεί να κινηθεί διαδικασία πλειστηριασμού. Σημειώνεται ότι ο νέος νόμος καθορίζει με αυτοματοποιημένο τρόπο τις διαδικασίες, τα κριτήρια, αλλά και την έννοια του ευάλωτου νοικοκυριού. Σε όλα αυτά, πέρα από την προστασία των πυρόπληκτων, τα προγράμματα αναστολής δόσεων (μορατόρια), επιδότησης δόσεων (Γέφυρα 1 για νοικοκυριά και Γέφυρα 2 για επιχειρήσεις), η 3μηνη παράταση της Γέφυρας 1, τα προγράμματα σταδιακής επαναφοράς των δόσεων από τις τράπεζες, αλλά και το πρόγραμμα τιτλοποιήσεων Ηρακλής έχουν οδηγήσει σε μαζικές και μακροχρόνιες ρυθμίσεις. Ενδεικτικά, για να ενταχθεί ένα δάνειο στο πρόγραμμα Γέφυρα θα έπρεπε πρώτα η τράπεζα να το έχει ρυθμίσει. Οι τιτλοποιήσεις κόκκινων δανείων οδήγησαν σε "πακετάρισμα” καλύτερων δανείων και σε διαγραφές. Κι αυτά πέρα από την προσωρινή στήριξη που προσέφεραν τα προγράμματα (αναστολή ή επιδότηση δόσης ή τα step up προγράμματα των τραπεζών). Για τον λόγο αυτό, όπως αναφέρουν οι τράπεζες στα επίσημα στοιχεία και σε παρουσιάσεις τους, ο ρυθμός δημιουργίας νέων κόκκινων δανείων από την πανδημία είναι σχεδόν κάτω από το μισό σε σχέση με αυτό που είχε αρχικά προβλεφθεί.