Ακυρος ως καταχρηστικός όρος των στεγαστικών δανείων

Ο Αρειος Πάγος με την υπ αριθ. 7/2011 απόφασή του, ακύρωσε ως καταχρηστικό, όρο που περιλαμβάνεται στα στεγαστικά δάνεια που χορηγούν οι τράπεζες για την ανέγερση ακινήτου. Σαυτή την κατηγορία δανείων, οι τράπεζες ζητούν από τους δανειολήπτες να προσκομίζουν βεβαίωση μηχανικού που να πιστοποιεί την πρόοδο των οικοδομικών εργασιών στο χρηματοδοτούμενο ακίνητο, προκειμένου να εκταμιεύουν τμηματικά το ποσό του εγκεκριμένου δανείου. Ο επίμαχος όρος, αφορά τις περιπτώσεις που έχει εγκριθεί μεν το στεγαστικό δάνειο, ο δανειολήπτης έχει λάβει μέρος αυτού, αλλά λόγω μη προόδου των οικοδομικών εργασιών δεν εκταμιεύεται περαιτέρω ποσό του δανείου, το οποίο αν και παραμένει στην τράπεζα, τοκίζεται και βαρύνει τον δανειολήπτη.

Όπως υπογραμμίζεται στην σχετική απόφαση, με τον όρο αυτό οι δανειολήπτες υποχρεούνται να καταβάλουν τόκο για υπηρεσία που δεν τους έχει παρασχεθεί, δηλαδή να καταβάλουν τόκους για ποσό του δανείου που δεν έχουν πάρει.

Ο όρος αυτός, όπως αναφέρεται στην δικαστική απόφαση, ορίζει πλασματική εκταμίευση του δανείου, απλά και μόνο για να ενεργοποιηθούν οι υποχρεώσεις του δανειολήπτη, δηλαδή η καταβολή τόκων, χωρίς μάλιστα να μεριμνά για τον περιορισμό της επιβάρυνσης του δανειολήπτη, με το συνυπολογισμό του οφέλους που θα έχει η τράπεζα από τη κατοχή του μη εκταμιευμένου ποσού του δανείου.

Ειδικότερα, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι ο όρος αυτός είναι άκυρος ως καταχρηστικός, καθώς διαταράσσει την ισορροπία των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλομένων (τράπεζας και δανειολήπτη) σε βάρος του καταναλωτή, αφού με βάση τον όρο αυτό υποχρεούνται οι δανειολήπτες να καταβάλλουν τόκο για προϊόν δανείου που δεν έχει ακόμη παρασχεθεί σε αυτούς.

Επιπρόσθετα, ο όρος αυτός παραβιάζει και την αρχή της διαφάνειας που πρέπει να διέπει τους γενικούς όρους των συναλλαγών. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με την απόφαση7/2011 του Α.Π., οι δανειολήπτες υποχρεούνται να καταβάλουν τόκους για προϊόν του δανείου, το οποίο δεν τους έχει καταβληθεί, μεταβάλλοντας έτσι κατά τρόπο ανεπίτρεπτο και αδιαφανή το επιτόκιο του δανείου, με αποτέλεσμα οι δανειολήπτες να μη γνωρίζουν κατά τρόπο ορισμένο, ορθό και σαφή, -όπως απαιτεί ο νόμος- το επιτόκιο με το οποίο τελικά έχουν δανειστε